Những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, chán nản, thất vọng, độ kỵ, căng thẳng, bi quan,… là một phần của cuộc sống. Tuy nhiên, nếu không biết cách giải tỏa, những cảm xúc này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất. Những cách kiểm soát cảm xúc tiêu cực được tổng hợp trong bài viết sẽ giúp bạn tìm lại niềm vui và sự lạc quan vốn có.
Cách giải tỏa và kiểm soát cảm xúc tiêu cực hiệu quả
Bên cạnh những cảm xúc tích cực, chúng ta không thể tránh khỏi một số cảm xúc tiêu cực dưới tác động của những yếu tố ngoại cảnh. Cảm xúc tiêu cực thường xảy ra khi cơ thể phải đối mặt với áp lực, sự kiện gây sang chấn hoặc một số vấn đề không mong muốn. Các cảm xúc tiêu cực thường gặp bao gồm tức giận, căng thẳng, tuyệt vọng, bi quan, chán nản,…
Tùy theo từng trường hợp, cảm xúc có thể tồn tại trong một thời gian ngắn hoặc kéo dài trong nhiều giờ, nhiều ngày. Thực tế, cảm xúc – tâm trạng chi phối đáng kể đến suy nghĩ, tư duy và hành vi của con người. Khi tâm trạng buồn bã, chán nản, chúng ta thường nảy sinh những ý nghĩ bi quan, tiêu cực, cơ thể giảm năng lượng, dễ mệt mỏi và thiếu hào hứng khi học tập, làm việc.
Về lâu dài, cảm xúc tiêu cực có thể trở nên sâu sắc dẫn đến nhiều rối loạn tâm lý như trầm cảm, rối loạn lo âu, stress (căng thẳng thần kinh),… Chính vì vậy, mỗi người nên trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết để kiểm soát cảm xúc tiêu cực và duy trì thái độ sống tích cực nhằm tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn nhất.
Mặc dù cảm xúc tiêu cực mang lại cảm giác không hề thoải mái nhưng không phải ai cũng biết cách chế ngự và kiểm soát chúng. Đa phần những người thiếu kỹ năng sống đều phải đối mặt với căng thẳng, buồn bã, ganh tị, đố kỵ,… kéo dài. Chúng nhấn chìm tất cả những cảm xúc tích cực và khiến bạn đánh mất đi ý nghĩa thật sự của cuộc sống.
Dưới đây là 10 cách để giải tỏa các cảm xúc tiêu cực bạn có thể thực hiện:
1. Chấp nhận rằng bản thân đang có những cảm xúc tiêu cực
Khác với suy nghĩ, cảm xúc không có đúng hay sai. Vì vậy, khi gặp phải cảm xúc tiêu cực không có nghĩa là chúng ta đang thực sự có vấn đề. Về cơ bản, những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, bi quan, căng thẳng, chán nản,… là một phần của cuộc sống. Do đó, việc đầu tiên để có thể giải tỏa các cảm xúc tiêu cực là bạn cần phải chấp nhận bản thân đang cảm thấy căng thẳng, buồn bã, ganh tị, đố kỵ,…
Khi đã chấp nhận bản thân đang có những cảm xúc tiêu cực, bạn mới có thể thả lỏng bản thân và tìm cách giải tỏa tâm trạng. Thực tế, rất nhiều người không chấp nhận bản thân đang bị căng thẳng, ganh ghét, đố kỵ,… Sự cố chấp này khiến những cảm xúc tiêu cực có xu hướng kéo dài trong nhiều ngày, nhiều tháng gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
2. Thả lỏng và hít thở sâu
Khi đối mặt với áp lực và những vấn đề không mong muốn xảy ra trong cuộc sống, ngay lập tức cơ thể sẽ có những cảm xúc tiêu cực như lo âu, căng thẳng, phiền muộn, bi quan, ganh ghét, đố kỵ,… Lúc này, bạn cần thả lỏng cơ thể, đặc biệt là tay, chân và vùng vai.
Sau đó, có thể tìm nơi yên tĩnh để hít thở sâu. Khi hít một lượng oxy lớn vào cơ thể, tình trạng loạn nhịp tim, tăng thân nhiệt và nghẹn thở sẽ được cải thiện. Sau một vài phút, cả tâm trí và cơ thể sẽ trở về trạng thái cân bằng, từ đó giúp xoa dịu phần nào những cảm xúc tiêu cực.
Ngoài cách hít thở sâu thông thường, bạn có thể học kỹ thuật hít thở bằng bụng. Kỹ thuật này đưa oxy vào sâu bên trong cơ thể nhằm cung cấp đủ oxy cho phổi và hỗ trợ điều hòa nhịp tim. Bên cạnh tác dụng giải tỏa cảm xúc, hít thở bằng bụng cũng góp phần cải thiện các triệu chứng cơ thể khi đang bị căng thẳng, tức giận như đau dạ dày, đầy bụng, đổ mồ hôi, tay chân lạnh, choáng đầu,…
3. Chia sẻ vấn đề với bạn bè, người thân
Cảm xúc tiêu cực thường xảy ra khi phải đối mặt với những tình huống không mong muốn và những áp lực về tài chính, công việc, tình cảm. Do đó để kiểm soát và giải tỏa những cảm xúc này, bạn nên chia sẻ vấn đề bản thân đang gặp phải với người thân và bạn bè.
Khi chia sẻ, bạn có thể giãi bày hết những gì bản thân đang suy nghĩ và cảm nhận. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy nhẹ nhõm và thoải mái hơn rất nhiều. Dù không thể loại bỏ hẳn những cảm xúc tiêu cực nhưng việc chia sẻ với người khác sẽ giúp vơi bớt những suy nghĩ và cảm xúc bi quan.
Trong khi đó, những người luôn giữ kín mọi chuyện trong lòng thường có cảm giác ngột ngạt, nặng nề, mệt mỏi và u uất. Những cảm xúc tiêu cực không được giải tỏa có thể chồng chất thành “khối đá” nhấn chìm những cảm xúc tích cực và suy nghĩ lạc quan. Nếu không sẵn sàng chia sẻ với những người xung quanh, bạn có thể viết nhật ký để giải phóng chúng.
4. Tập thể dục cường độ vừa phải
Khi gặp phải những cảm xúc tiêu cực, thay vì giải tỏa bằng những ngôn từ cay nghiệt lên người khác, bạn có thể giải tỏa bằng cách lành mạnh hơn là tập thể dục với cường độ vừa phải. Tập thể dục giúp giải tỏa uất ức, căng thẳng, tức giận và phẫn nộ. Ngoài ra, hoạt động thể chất cũng giúp bạn lấy lại sự hứng khởi và mang đến nguồn năng lượng tràn trề.
Các nghiên cứu được thực hiện đều cho thấy, tập thể dục giúp tăng sản sinh hormone endorphin và serotonin. Các hormone này mang đến cảm giác thỏa mãn, hạnh phúc và vui vẻ, đồng thời có thể giảm sự chán nản và tức giận. Ngoài ra khi tập thể dục, các cơ bắp sẽ được thư giãn, từ đó giảm tình trạng căng cơ và đau nhức cơ thể.
5. Dành thời gian nghỉ ngơi
Là một phần tất yếu của cuộc sống nên đôi khi bạn không thể tránh khỏi những cảm xúc tiêu cực. Lúc này, cả suy nghĩ và hành vi bị chi phối đáng kể bởi sự tức giận, đố kỵ, buồn chán, căng thẳng,… nên bạn có thể có những câu nói và hành vi không phù hợp, thậm chí gây tổn thương người khác.
Để tránh những tình huống không mong muốn, bạn nên dành thời gian để nghỉ ngơi và nếu được, hãy ngủ một giấc thật sâu. Sau khi nghỉ ngơi, những cảm xúc tiêu cực sẽ được giải tỏa ít nhiều. Đối với những người bị căng thẳng, nghỉ ngơi còn giúp điều hòa nhịp thở, huyết áp và mang đến nguồn năng lượng dồi dào để vượt qua những nhiệm vụ và khó khăn trong công việc.
6. Sử dụng một số loại trà thảo mộc
Một số loại trà thảo mộc có tác dụng an thần, thanh nhiệt rất tốt cho những người đang bị căng thẳng và gặp phải các cảm xúc tiêu cực. Thay vì bộc lộ những hành vi và lời nói để “xả giận”, bạn có thể lấy lại sự bình tĩnh bằng cách thưởng thức một tách trà nóng với hương thơm nhẹ nhàng.
Đa phần các loại thảo mộc đều chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao. Do đó, sử dụng các loại trà này phần nào có thể tiêu trừ gốc tự do trong não bộ và cân bằng các yếu tố nội sinh. Thực tế, cảm xúc tiêu cực có thể làm tăng sản sinh các gốc tự do, từ đó gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính. Vì vậy, việc loại bỏ gốc tự do vừa có thể giải tỏa tâm trạng vừa giúp bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện.
Một số loại trà thảo mộc có thể giải tỏa các cảm xúc tiêu cực bao gồm trà quế, trà cam, trà nghệ, trà hoa cúc, trà bạc hà, trà mật ong,… Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng các loại trà chứa caffeine như trà xanh, trà đen vào buổi sáng để giải tỏa tâm trạng và gia tăng mức độ tập trung khi học tập, làm việc.
7. Kiểm soát cảm xúc tiêu cực bằng các loại thực phẩm
Nếu không có sẵn trà thảo mộc, bạn cũng có thể kiểm soát những cảm xúc tiêu cực bằng một số loại thực phẩm. Các nghiên cứu cho thấy, một số loại thực phẩm có thể kích thích cơ thể tạo ra hormone serotonin, endorphin mang lại cảm giác thoải mái và thư giãn.
Để giải tỏa các cảm xúc tiêu cực, bạn có thể dùng một số loại thực phẩm như:
- Ngũ cốc nguyên hạt: Ngũ cốc nguyên hạt chứa một lượng lớn tryptophan. Khi dung nạp vào cơ thể, axit amin này sẽ chuyển hóa thành serotonin – chất dẫn truyền thần kinh mang đến cảm giác thư giãn, lạc quan và vui vẻ. Vì vậy khi bị stress và gặp phải những cảm xúc tiêu cực, bạn nên dùng các món ăn chứa ngũ cốc nguyên hạt để điều chỉnh cảm xúc và cải thiện sức khỏe tinh thần lẫn thể chất.
- Thực phẩm giàu vitamin C: Vitamin C có trong nhiều loại trái cây như ổi, cam, quýt, bưởi, dâu tây, lựu,… Loại vitamin này được biết đến với lợi ích tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch. Đặc biệt, bổ sung vitamin C có thể giảm các hormone gây stress và cải thiện tâm trạng rõ rệt.
- Thực phẩm chứa Omega 3: Omega 3 là axit béo lành mạnh rất tốt cho sức khỏe tim mạch, não bộ và xương khớp. Ngoài những lợi ích kể trên, loại axit béo này còn có tác dụng giảm lo âu, căng thẳng và giúp ổn định tâm trạng. Hiện nay, thực phẩm giàu Omega 3 được khuyến khích bổ sung vào chế độ ăn để có thể hạn chế stress, lo âu và các biểu hiện của bệnh trầm cảm.
- Thực phẩm giàu probiotic (lợi khuẩn): Khi gặp phải các cảm xúc tiêu cực, cả thể trạng và tinh thần đều bị ảnh hưởng. Probiotic được biết đến với tác dụng kích thích tiêu hóa và ổn định môi trường bên trong âm đạo. Ngoài ra, bổ sung thực phẩm giàu lợi khuẩn cũng được chứng minh có thể giảm stress, mang lại nguồn năng lượng dồi dào và giảm mệt mỏi. Vì vậy để vực dậy tinh thần sau khi đối mặt với các cảm xúc tiêu cực, bạn có thể bổ sung các loại thực phẩm chứa probiotic như sữa chua, kim chi.
Khi đang buồn bã, chán nản, tức giận, bạn nên hạn chế dùng đồ uống chứa cồn, thực phẩm giàu chất béo bão hòa và đường. Các loại thực phẩm và đồ uống này có thể gia tăng mức độ lo âu, căng thẳng và bi quan.
8. Tìm kiếm các cảm xúc tích cực
Cách tốt nhất để kiểm soát và giải tỏa các cảm xúc tiêu cực là luôn tìm kiếm những cảm xúc tích cực. Thực tế cho thấy, chúng ta rất dễ bị căng thẳng, buồn bã, đố kỵ, ganh ghét, tức giận,… khi phải đối mặt với những vấn đề không mong muốn xảy ra trong cuộc sống nhưng lại rất khó có được cảm giác hạnh phúc và vui vẻ.
Rất ít người tìm được niềm vui, sự lạc quan và hứng thú từ những điều nhỏ nhất trong cuộc sống. Điều này khiến cho những cảm xúc tiêu cực ngày một lớn dần, từ đó nhấn chìm ý nghĩ và giá trị đích thực của cuộc sống. Thay vì chỉ tập trung về những vấn đề gây ra cảm xúc tiêu cực, bạn hãy chú ý đến những điều đẹp đẽ trong cuộc sống như hình ảnh một em bé đang vô tư nô đùa, bầu trời trong xanh, cây cỏ đang rung rinh trước gió hay chỉ đơn giản là được ở trong không gian yên tĩnh và thưởng thức ly cà phê thơm nồng.
Niềm vui không chỉ đến từ những thành tựu to lớn hay những sự kiện có tính chất trọng đại mà bắt nguồn từ những điều rất nhỏ nhoi. Luôn tìm kiếm niềm vui từ những điều nhỏ nhất giúp bạn trải nghiệm cuộc sống một cách trọn vẹn và biết cách chế ngự sự tức giận, căng thẳng, phiền muộn, bi quan,…
9. Viết nhật ký
Viết nhật ký giúp bạn ghi lại những cảm xúc và cách nhìn nhận về những sự kiện xảy ra trong cuộc sống. Ngoài những biện pháp trên, đây cũng là cách giải tỏa và kiểm soát những cảm xúc tiêu cực hiệu quả. Khi ghi chép, bạn có thể thoải mái bộc lộ suy nghĩ, cảm nhận và giải tỏa sự tức giận qua con chữ mà không gây tổn thương người khác.
Nghiên cứu được Trường đại học Michigan thực hiện vào năm 2017 cho thấy, viết nhật ký có thể giảm bớt sự lo âu, căng thẳng và hạn chế suy nghĩ bi quan, nghiêm trọng hóa vấn đề. Qua nghiên cứu này, các chuyên gia khẳng định, việc viết ra những suy nghĩ và cảm xúc của bản thân sẽ giữ cho tâm trí được bình lặng, qua đó có thể giải tỏa cảm xúc tiêu cực và cải thiện sức khỏe tâm thần.
Với nhiều lợi ích mang lại, viết nhật ký là thói quen tốt bạn nên duy trì. Hiện nay, các chuyên gia thường xuyên khuyến khích bệnh nhân bị stress, rối loạn lo âu và trầm cảm thực hiện viết nhật ký hằng ngày để cải thiện bệnh tình. Ngoài những lợi ích đối với sức khỏe, viết nhật ký còn giúp tăng khả năng sáng tạo, loại bỏ tư duy rập khuôn và cải thiện trí nhớ.
10. Áp dụng một số liệu pháp thư giãn
Ngoài những biện pháp trên, bạn cũng có thể giải tỏa cảm xúc tiêu cực bằng một số liệu pháp thư giãn như:
- Liệu pháp mùi hương: Sau khi trải qua những sự kiện không mong muốn, rất khó để giữ cho tâm trí không bị xao động bởi những suy nghĩ tiêu cực và bi quan. Vì vậy khi nghỉ ngơi, bạn có thể sử dụng máy khuếch tán tinh dầu để tận hưởng mùi hương mà mình yêu thích. Các mùi thương tự nhiên như quế, vỏ cam, bạc hà, táo,… đều có thể giải tỏa căng thẳng, phiền muộn và mang đến cảm giác vô cùng thoải mái.
- Tắm nước ấm: Sau một ngày tồi tệ, bạn có thể ngâm mình vào bồn nước ấm để thư giãn. Tắm nước ấm giúp thư giãn cơ và tăng cường tuần hoàn máu nên có thể giải tỏa những phiền muộn, căng thẳng trong cuộc sống. Ngoài ra, biện pháp này cũng giúp bạn hạn chế suy nghĩ quá nhiều và ngủ ngon, sâu giấc hơn.
- Đọc sách/ nghe nhạc: Sau khi tắm nước ấm, bạn có thể dành thời để đọc sách hoặc nghe nhạc để thư giãn và giải tỏa các cảm xúc tiêu cực. Tránh suy nghĩ quá nhiều về áp lực trong cuộc sống và các sự kiện không mong muốn đã xảr ra. Nghe nhạc và đọc sách cũng giúp cải thiện giấc ngủ, giảm lo âu và căng thẳng hiệu quả.
Những cảm xúc tiêu cực là một phần của cuộc sống bên cạnh niềm vui, sự hào hứng và hạnh phúc. Tuy nhiên, những cảm xúc này hoàn toàn không phải là vấn đề nếu bạn biết cách kiểm soát và giải tỏa. Hơn nữa, đôi khi cảm xúc tiêu cực cũng giúp bạn trải nghiệm cuộc sống một cách đa dạng và phong phú hơn.
Hy vọng những chia sẻ trên, bạn có thể dễ dàng kiểm soát và giải tỏa các cảm xúc tiêu cực. Từ đó nhanh chóng lấy lại nguồn năng lượng dồi dào và sự hứng thú, lạc quan trong cuộc sống. Nếu nhận thấy cảm xúc tiêu cực kéo dài trong nhiều ngày, bạn nên xem xét việc tìm gặp chuyên gia tâm lý.
